ΕΞΤΡΕΜΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΒΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Το Bing Bang της Χρυσής Αυγής.
Πέτρος Παπασαραντόπουλος, Πρόλογος: Ανδρέας Πανταζόπουλος
Επίκεντρο, 2014
Στο
βιβλίο αυτό ο συγγραφέας αναλύει το φαινόμενο της πολιτικής βίας και
της κοινωνικής αποδοχής και νομιμοποίησής της. Η αποδοχή της βίας ως
θεμιτού μέσου επίλυσης των κοινωνικών αντιθέσεων δεν είναι καινούργιο
φαινόμενο στην Ελλάδα. Η νοοτροπιακή βία συνιστά βασική συνθήκη της
ελληνικής πολιτικής κουλτούρας, ιδιαίτερα σε περιόδους όξυνσης των
εθνικών παθών. Η επιδεικνυόμενη αριστερή «κατανόηση» της βίας, είτε ως
«αντι-βία», είτε ως «παραδειγματική» πρακτική, εγγράφεται στο αριστερό
φαντασιακό και γνώρισε στην περίοδο της Μεταπολίτευσης ιδιαίτερη άνθηση,
ενώ τα τελευταία «μνημονιακά» χρόνια ενσωματώθηκε στις κινηματικές
λογικές που αποδέσμευσε η κινητοποίηση των «Αγανακτισμένων». Από ένα
σημείο και μετά, η ακροδεξιά εξτρεμιστική Χρυσή Αυγή πήρε τη σκυτάλη. Το
χαστούκι του Κασιδιάρη στην Κανέλλη ήταν η στιγμή της πολιτικής
εδραίωσης της εξτρεμιστικής ακροδεξιάς. Παράλληλα, όταν ο αριστερός
λαϊκιστικός «ριζοσπαστισμός κλείνει το μάτι στον πολιτικό εξτρεμισμό»,
όταν περιφρονεί τα μέσα για την επίτευξη του πολιτικού του στόχου
υιοθετώντας ό,τι θεωρεί ότι τον εξυπηρετεί, τότε επέρχεται η
νομιμοποίηση της πολιτικής βίας. Η επιδοκιμασία της πολιτικής βίας είναι
συνώνυμη με την άρνηση της ίδιας της υπόστασης της δημοκρατίας. Η
διασταύρωση αυτής της ιδεολογικο-πολιτικής μετάλλαξης και του πολιτικού
καιροσκοπισμού υπό κινηματικό λούστρο έκανε θεμιτή την αντιπολιτική βία
στην προοπτική μιας ταχείας ανόδου στην εξουσία. Όπως χαρακτηριστικά
αναφέρει ο Ανδρέας Πανταζόπουλος στην εισαγωγή του βιβλίου, «Αν η
«πολιτική προσφορά» της εξτρεμιστικής ακροδεξιάς είναι για ορισμένους
από μας εύκολα αναγνώσιμη ως προς τις καθαρά ρατσιστικές της απολήξεις,
πράγμα που δεν σημαίνει και εύκολα αντιμετωπίσιμη, ο αριστερός
ριζοσπαστικός λαϊκισμός συνεχίζει αυτήν τη στιγμή να απολαμβάνει τη
νομιμοποίηση των εξουσιαστικών ψευδαισθήσεων που αφειδώς διανέμει η δική
του «προσφορά». Το ερώτημα είναι: ως πότε και, κυρίως, με τι κοινωνικό
κόστος;»
ΙSBN: 9789604585427
Σελίδες: 282
Περισσότερα.
ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
Πέτρος Παπασαραντόπουλος, Πρόλογος: Νίκος Μαραντζίδης
Επίκεντρο, 2012
Η
Ελλάδα βρίσκεται στην περιδίνηση μιας κρίσης που είναι σίγουρο ότι θα
διαρκέσει για πολλά χρόνια. Μιας κρίσης που δεν περιορίζεται στην
οικονομική χρεοκοπία και στην κατάρρευση του πολιτικού συστήματος.
Ταυτόχρονα διαδραματίζεται κάτι πολύ βαθύτερο, που εισχωρεί στους αρμούς
του κοινωνικού σχηματισμού και τον αποσαρθρώνει. Πρόκειται για την
ανθρωπολογική καταστροφή που συντελείται καθημερινά και που έχει
προσλάβει διαστάσεις επιδημίας. Στην Ελλάδα της Κρίσης έχουν εμφανιστεί
οι πλέον ακραίες θέσεις και απόψεις. Ένα τοξικό νέφος συνωμοσιολογίας
και ανορθολογισμού έχει επικαθήσει στο κοινωνικό σώμα, προκαλώντας
καρκινικές μεταλλάξεις. Ανυπόστατοι μύθοι, απλουστευτικά στερεότυπα,
στρεβλές ιδεολογίες, απλοϊκές ιδεοληψίες, τερατώδη ιδεολογήματα,
δηλητηριάζουν το δημόσιο λόγο και συγκροτούν έναν «κοινό νου» που είναι
πρόθυμος να παραδοθεί σε δημαγωγούς και λαϊκιστές που υπόσχονται
επίγειους παραδείσους. Το κακό με όσα αναφέρθηκαν προηγουμένως είναι ότι
δεν πρόκειται για καταφανή ψεύδη. Περιέχουν και κάποιες αλήθειες, τις
οποίες αναμιγνύουν με δοξασίες και προκαταλήψεις, γενικεύοντας και
απλοποιώντας, για να καταλήξουν σε αυθαίρετα συμπεράσματα. Όπως εύστοχα
παρατηρεί η Maria Todorova, εκείνο που πρέπει να μας προβληματίσει με τα
στερεότυπα δεν είναι το περιεχόμενό τους αλλά η σύνταξη, τα
συμφραζόμενα. Η ελληνική κοινωνία δεν έχει δυστυχώς «απομαγευτεί», όπως
ήλπιζε ο Μαξ Βέμπερ για τις κοινωνίες της νεωτερικότητας. Οι τρεις
κύριες διαπιστώσεις που συνοψίζουν αυτό τον ηγεμονικό στην Ελλάδα «κοινό
νου», δηλαδή η απουσία αυτογνωσίας με επίρριψη όλων των ευθυνών στους
κακούς ξένους, η αντιδημοκρατική διολίσθηση και η κοινωνική νομιμοποίηση
της πολιτικής βίας, οδηγούν αβίαστα στο βασικό συμπέρασμα που διατρέχει
όλα τα κείμενα του παρόντος βιβλίου: Η οικονομική κρίση δεν είναι
δυνατόν να επιλυθεί, όσο σωστές πολιτικές αποφάσεις και εάν ληφθούν,
χωρίς να αλλάξουν νοοτροπίες και συμπεριφορές στο κοινωνικό και
ανθρωπολογικό επίπεδο. Τίποτα δεν θα αλλάξει, εάν δεν καταπολεμηθεί η
ηγεμονία του ανορθολογισμού.
ISBN: 9789604583836
Σελίδες: 352
Περισσότερα..
ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΤΡΑΒΕΡΣΟ ΣΤΗΝ ΥΣΤΕΡΗ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗ
Πέτρος Παπασαραντόπουλος
Επίκεντρο, 2010
«Τραβέρσο»
είναι ένας ναυτικός όρος που σημαίνει πορεία κόντρα στη διεύθυνση του
ανέμου για να αποφύγει το πλοίο τα χτυπήματα των κυμάτων στα πλευρά του.
Είναι μία πορεία που παίρνουν τα καράβια με όλη την ισχύ των μηχανών
τους όταν κάθε άλλη πλεύση είναι επικίνδυνη. Το Πολιτικό Τραβέρσο είναι
μία συλλογή κειμένων, από το 1989 έως το 2010, που έχουν ως κοινό
χαρακτηριστικό τους ότι βρίσκονται στον αντίποδα των ιδεών και των
απόψεων που κυριάρχησαν στη ελληνική κοινωνία, κατά την περίοδο της
Ύστερης Μεταπολίτευσης. Όπως χαρακτηριστικά γράφει ο καθηγητής Γιάννης
Βούλγαρης που προλογίζει το βιβλίο. «η πολιτική παράδοση στην οποίο
εντάσσεται ο συγγραφέας συνιστούσε μια διαφορετική εκδοχή της
μεταπολιτευτικής Ελλάδας, εν πολλοίς μια χαμένη δυνατότητα ως προς το
παρελθόν, αλλά μια ελπίδα για το μέλλον, για να βγει η πατρίδα μας από
το σημερινό αδιέξοδο. Στην παρούσα λοιπόν συγκυρία, το πολιτικό τραβέρσο
δεν αρμενίζει μόνο κόντρα στην «ύστερη μεταπολίτευση», αλλά κόντρα στην
Ελλάδα της χρεοκοπίας». Ο Πέτρος Παπασαραντόπουλος είναι
κατηγορηματικός στις διαπιστώσεις και στην κριτική στόχευση, όπως θα
διαπιστώσει ο αναγνώστης. Η ελληνική κοινωνία κινήθηκε στο ιδεολογικό
πλαίσιο που διαμόρφωσε το τρίπτυχο: ακραίος ατομισμός και συντεχνιασμός –
απαξίωση της εργασίας ως κοινωνικής αξίας και η υποκατάστασή της με τη
λογική του βολέματος, κυρίως στον δημόσιο τομέα– μετάθεση των ευθυνών
στους άλλους, ιδίως στους ξένους. Η εμπειρία της Θεσσαλονίκης παίζει
καθοριστικό ρόλο στην ανάλυση του Πέτρου Παπασαραντόπουλου. Το βιβλίο
προσφέρει ένα χρονολόγιο των χαμένων ευκαιριών της πόλης αλλά και των
υπευθύνων της παρακμής, θυμίζοντας έτσι πόσο έχει πληρώσει η Θεσσαλονίκη
την απαξίωση των πολιτικών ηγεσιών της και τους λογής-λογής
«εθνικοπαράφρονές» της. Ο Γιάννης Βούλγαρης επισημαίνει: «Ο Πέτρος
Παπασαραντόπουλος εικονογραφεί τη διττή προοπτική της χώρας
καταφεύγοντας στον Ιανό. Η Ελλάδα σαν άλλος Ιανός έχει δύο πρόσωπα «του
συντηρητισμού και του αναχρονισμού» από τη μία, της δημοκρατικής,
ορθολογικής και εξωστρεφούς κουλτούρας από την άλλη. Από την
αντιπαράθεση των δύο εξαρτάται η εθνική προοπτική. Ο Συγγραφέας όμως
αυξάνει στο μέγιστο την ένταση: σε περιόδους όξυνσης τα δύο πρόσωπα, οι
δύο Ελλάδες, συγκρούονται με όρους «πολιτισμικού πολέμου» (cultural war)
και όχι απλής ιδεολογικοπολιτικής αντιπαράθεσης». Στο βιβλίο, εκτός από
τα κείμενα του συγγραφέα, περιλαμβάνονται και τρεις συνεντεύξεις: μία
με τον Γιώργο Τσιάκαλο για θέματα ρατσισμού, μία με τον Μιχάλη
Παπαγιαννάκη και μία με τον Νίκο Πουλαντζά.
ISBN: 9789604582822
Σελίδες: 296
Περισσότερα..
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΥΡΚΟΣ ΕΚ ΒΑΘΕΩΝ
Πέτρος Παπασαραντόπουλος (επιμέλεια)
Επίκεντρο, 2009
Στο
προλογικό του σημείωμα ο Λεωνίδας Κύρκος αναφέρει χαρακτηριστικά: «…Οι
δικοί μας όμως δίσταζαν και διστάζουν ακόμα και σήμερα. Η ακινησία έγινε
ιδεολογία, και στην κοινωνία σήκωσαν κεφάλι αναρχικά και
αντιεξουσιαστικά ρεύματα. Είχαν σαγήνη• υπόσχονταν γρήγορες λύσεις και
κυρίως αποτελούσαν μια κραυγαλέα αποδοκιμασία του πολιτικού συστήματος.
ΜΠΑΜ! Η Αριστερά έχασε την επαναστατική της πνοή. Την ορμή της. Και
χρειάζεται να τα ξαναβρεί. Όχι στους δρόμους της βίας. Αλλά με την
ακούραστη εμπνευσμένη δουλειά που κερδίζει την εμπιστοσύνη των πολιτών
και αλλάζει το τοπίο. Η Αριστερά πρέπει να προτείνει στην κοινωνία ένα
Χάρτη εφικτών διεκδικήσεων. Πρέπει να γίνει πρωτοπόρος σε μια εθνική
εξόρμηση για την ανανέωση και την Αναγέννηση του ελληνικού πολιτισμού».
Αυτές τις ιδέες υπερασπίστηκα με πάθος όλα αυτά τα χρόνια. Στην
τελευταία «Εκ Βαθέων» συζήτηση που περιλαμβάνεται σε αυτό το βιβλίο θέλω
να στείλω με όλες μου τις δυνάμεις ένα καθαρό μήνυμα στους συντρόφους
μου του Συνασπισμού: Τολμήστε. Έχετε ήδη καθυστερήσει. Οι ιδέες και οι
προτάσεις της Ανανεωτικής Αριστεράς είναι σήμερα περισσότερο επίκαιρες
από ποτέ… Λεωνίδας Κύρκος
ISBN: 9789604582327
Σελίδες: 444
Περισσότερα...
Εκδόσεις Επίκεντρο, Καμβουνίων 9, Θεσσαλονίκη, Τ.Κ. 54621, τηλ 2310-256146, Fax 2310-256148
Κιάφας 5, Αθήνα,Τ.Κ. 10678, τηλ. 210-3811077
books@epikentro.gr
www.epikentro.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου