ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

Πάει πολύς καιρός από την τελευταία φορά που αναφέρθηκα μέσα από αφιερώματα στον ΝΙΚΟ ΞΥΛΟΥΡΗ.

Όσο όμως και αν πέρασε ο καιρός, όσα αφιερώματα κι αν έχω κάνει , πολλοί είναι οι φίλοι που με προτρέπουν να επαναλάβω κάποια πράγματα, σαν ένα είδος «μάθησης» για τους νεότερους, και μνήμης για τους παλιούς.

Αυτή τη φορά, δεν θα δημοσιεύσω τα δικά μου στοιχεία για τον ΝΙΚΟ ΞΥΛΟΥΡΗ.

Θα δημοσιεύσω μια «άλλη άποψη», από το site που έφτιαξε ο ΜΕΡΑΚΛΗΣ , ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΡΑΤΙΚΑΚΗΣ.

Ας δούμε λοιπόν τα στοιχεία που αφορούν τη ζωή του «ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ» της Κρήτης.

Γεννήθηκε στις 7 Ιουλίου  του 1936 στα Ανώγεια της Κρήτης .Είναι 5 χρονών  όταν οι κατακτητές Γερμανοί καίνε το χωριό του και μεταφέρουν τους κατοίκους του, πρόσφυγες στο Μυλοπόταμο. Επιστρέφουν στ΄Ανώγεια μετά την απελευθέρωση. Από πολύ μικρός δείχνει την κλίση του στο τραγούδι και στη λύρα. 

Στα δώδεκα ο πατέρας του τού αγοράζει την πρώτη του λύρα για να εξελιχθεί πολύ γρήγορα σ΄ έναν  από τους πλέον περιζήτητους σε γάμους, βαφτίσια και λοιπές κοινωνικές εκδηλώσεις, οργανοπαίχτες και τραγουδιστές της περιοχής του. Σε ηλικία 17 χρόνων κατεβαίνει για πρώτη φορά να δουλέψει στο Ηράκλειο, στο κέντρο " Κάστρο". Όπως λέει αργότερα σε αφηγήσεις του, εκεί αρχικά τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα. '...Εις τα  ορεινά χωριά της Κρήτης δεν ημπορούσε να εισχωρήσει αυτό που εισχώρησε στις πόλεις. Εκεί χόρευαν ταγκά, βαλς, ρούμπες,σάμπες και είμαστε υποχρεωμένοι εμείς να τα μαθαίνουμε αυτά τα τραγούδια, να τα παίζουμε στα πανηγύρια και στους    γάμους, για να μπορούμε να ζήσουμε και ΄μεις, να βγάλουμε τα έξοδα μας και να τους κάνουμε σιγά-σιγά ν΄ αλλάξουνε και να αγαπήσουνε την κρητική μουσική'. Στα τέλη του 1958 πραγματοποιεί την πρώτη του ηχογράφηση για δίσκο. Είναι το τραγούδι " Κρητικοπούλα μου"("μια μαυροφόρα όταν περνά"). Λίγους μήνες πιο πριν είχε παντρευτεί την Ουρανία Μελαμπιανάκη ,κόρη ευκατάστατης οικογένειας του Ηρακλείου. Εγκαθίστανται στο Ηράκλειο οι οικονομικές δυσκολίες είναι στην αρχή μεγάλες. Το 1960 γεννιέται το πρώτο τους παιδί, ο Γιώργος, και 6 χρόνια μετά το δεύτερο, η Ρηνιώ. Την επιτυχία του πρώτου εκείνου τραγουδιού ακολουθούν αρκετές ακόμα ηχογραφήσεις σε μικρά δισκάκια. Ακριβώς το 1966 βγαίνοντας για πρώτη φορά από την Ελλάδα, συμμετέχει σ΄ ένα φολκλορικό φεστιβάλ στο Σαν-Ρέμο και να παίρνει το πρώτο βραβείο. Το 1967 ανοίγει στο Ηράκλειο το πρώτο κρητικό κέντρο τον "Ερωτόκριτο". Τα πράγματα έχουν γίνει αισθητικά καλύτερα γι΄ αυτόν.

Τον Φεβρουάριο του 1969 ηχογραφεί την ανοιχτή "Ανυφαντού", ένα τραγούδι που κυριολεκτικά "σπάει τα ταμεία" μέσα στην παραδοσιακή δισκογραφία της εποχής. Τον Απρίλη εκείνης της χρονιάς έρχεται για πρώτη φορά για εμφανίσεις στην Αθήνα, στο κέντρο "Κονάκι" και το Σεπτέμβριο εγκαθιστάτε μόνιμα στην πρωτεύουσα. Ο σκηνοθέτης Ερρίκος Θαλασσινός ,με τον οποίο γνωρίζονται στο "Κονάκι", μιλάει γι΄ αυτόν στον συνθέτη Γιάννη Μαρκόπουλο, Ήδη όμως από το 1965 οι δυνατότητες του αλλά και ο χαρακτήρας  του έχουν προκαλέσει το ενδιαφέρον του διευθυντή -τότε- της δισκογραφικής εταιρείας COLUMBIA, του Τάκη Λαμπρόπουλου. Μετά και την επιτυχία της "Ανυφαντούς", το καλοκαίρι του 1970 ο Λαμπρόπουλος κατεβαίνει μαζί του στ΄ Ανώγεια, γίνονται κουμπάροι και ξεκινούν μια συνεργασία σε νέα πλαίσια.
Πέρα από τα παραδοσιακά τραγούδια της Κρήτης η φωνή του Ξυλούρη θα περάσει στη σύγχρονη "έντεχνη" δημιουργία επώνυμων συνθετών. Μέσω απ' αυτές τις επιλογές, μέλλεται η γνήσια κρητική  έκφραση και το παραδοσιακό τραγούδι της Κρήτης να αποκτήσουν μια  πανελλήνια εμβέλεια, μια δυναμική που ποτέ δεν είχαν στο παρελθόν, όσο μεγάλοι κι αν ήταν οι καλλιτέχνες, τραγουδιστές κι οργανοπαίχτες που την υπηρέτησαν.

Με τον Γιάννη Μαρκόπουλο συνεργάζονται για πρώτη φορά στο "Χρονικό", μια ενότητα τραγουδιών που θέτει σε νέα βάση τη σχέση της παράδοσης με το παρόν. Έξι μήνες μετά κυκλοφορεί ο δίσκος-αναφορά στα "Ριζίτικα" της Κρήτης. Τον Μάιο του 1971 ξεκινούν κοινές εμφανίσεις στην μπουάτ "Λήδρα" στην Πλάκα. Μέσα στην καρδιά της δικτατορίας η φωνή του Ξυλούρη, είτε λέει τα τραγούδια του Μαρκόπουλου, είτε παραδοσιακά τραγούδια της Κρήτης, γίνεται σημαία αντίστασης. "Πότε θα κάνει ξαστεριά" ,"Αγρίμια κι αγριμάκια μου"...Ακολουθούν δυο ακόμα κύκλοι τραγουδιών  του Γιάννη Μαρκόπουλου, η "Ιθαγένεια" και ο "Στρατής ο θαλασσινός" αλλά  και συνεργασίες με τον Σταύρο Ξαρχάκο ("Διόνυσε καλοκαίρι μας", "Συλλογή"), τον Χριστόδουλο Χάλαρη ("Τροπικός της παρθένου", "Ακολουθία") και τον Χρήστο Λεοντή ("Καπνισμένο τσουκάλι"). Το καλοκαίρι του 1973 κρατά τον καθοριστικό ρόλο τραγουδιστή σε μια παράσταση που ανεβάζουν η Τζένη Καρέζη και ο Κώστας Καζάκος στο θέατρο "Αθήναιον" με αντικείμενο την ιστορική διαδρομή της Ελλάδας στα νεότερα χρόνια. Είναι "Το μεγάλο μας τσίρκο" .Μέσα από τις αναφορές και τα τραγούδια του βρίσκει τρόπο έκφρασης το τεταμένο πολιτικό κλίμα που οδηγεί στην εξέγερση του Πολυτεχνείου. Είναι από τις ελάχιστες επώνυμες παρουσίες στο χώρο που βλέπουν το φως της δημοσιότητας από τις εφημερίδες εκείνων των ημερών."Ο Νίκος Ξυλούρης ήταν χτες στο Πολυτεχνείο" ενημερωνουν, μετατρέποντας τον ήδη φορτισμένο πολιτικά τραγουδιστή σε "Κόκκινο πανι" της μεταλλαγμένης δικτατορικής κυβέρνησης που ακολουθεί. Από τη "Λύδρα" στην "Αρχόντισσα", μετά στην "Αποσπερίδα". Ξανά στη "Ληδρα", μετά στο "Κύτταρο" και στο "Θεμέλιο". Είναι οι έξι σταθμοί του στις μπουάτ μέχρι το 1979. Τα μεταπολιτευτικά χρόνια τραγουδά κάποια ακόμα τραγούδια του Χρήστου Λεοντή, του Σταύρου Ξαρχάκου και του Γιάννη Μαρκόπουλου. Παράλληλα ηχογραφεί τα "Αντιπολεμικά" τραγούδια του Λίνου Κόκοτου και του Δημήτρη Χριστοδούλου και κάποια μελοποιημένα από τον Ηλία Ανδριόπουλο ποιήματα του Γιώργου Σεφέρη. Επανέρχεται όμως και στα παραδοσιακά τραγούδια της Κρήτης, ενώ λέει και κάποια λαϊκά τραγούδια του Στέλιου Βαμβακάρη. Με τον "Αργαλειό", το "Φιλεντέμ", τον "Πραματευτή" αλλά και το "Μεσοπέλαγα αρμενίζω" ακούγεται ξανά έντονα η φωνή του. Τώρα λέει και πάλι "τραγούδια ζωής". 
Είναι όμως η τελευταία φορά που ακούγεται. Ύστερα από ταλαιπωρία ενός χρόνου  με την επάρατη νόσο, φεύγει για πάντα στις 8 Φεβρουαρίου του 1980!
Βασίλης Τσούγκαρης
tsougarisgnomi@gmail.com

ΚΘΒΕ: ΜΠΑΝΤΑ-ρισμένοι, P.I.G.S Revolution

Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, στο πλαίσιο των εναλλακτικών του δράσεων παρουσιάζει τη μουσικο-θεατρική παράσταση “P.I.G.S Revolution”, από την ομάδα ΜΠΑΝΤΑ-ρισμένοι. Ένα ανατρεπτικό ραντεβού που θα δίνεται κάθε Τρίτη και Κυριακή, στη μουσική σκηνή “Γαία Live". Η πρεμιέρα θα δοθεί την Τρίτη 26 Φεβρουαρίου 2013.
Το ΚΘΒΕ βγαίνει για ποτό στο ΓΑΙΑ. Το θέατρο (φοράει Τ-shirt και) βγαίνει να συναντήσει κόσμο. Τα P.I.G.S. και P.I.G.S. Reloaded που παρουσιάστηκαν (με επιτυχία) τις προηγούμενες σεζόν, αποτελούν τα δύο πρώτα μέρη μιας ιδιότυπης μετ-επιθεωρησιακής τριλογίας, η οποία ολοκληρώνεται φέτος με τα P.I.G.S Revolution.
Διαβάστε περισσότερα ΕΔΩ
Δείτε το teaser video ΕΔΩ
Facebook event ΕΔΩ

Thessaloniki International Film Festival

Πρόγραμμα προβολών
ΟΛΥΜΠΙΟΝ Αίθουσα ΟΛΥΜΠΙΟΝ Οι Άθλιοι (Αγγλία, 2012) Σκηνοθεσία: Tom Hooper. Έγχρωμο, 158΄
***** Αιθουσα ΠΑΥΛΟΣ ΖΑΝΝΑΣ Ταινιοθήκη Θεσσαλονίκης: «Σπάνια τοπία του Ιαπωνικού Κινηματογράφου. Από την παράδοση στη νεωτερικότητα»
Πρόγραμμα προβολών: 24/02/2013 18:00 Ο ηλίθιος 21:00 Η τελετή 23:00 Το θολό ποτάμι 25/02/2013 18:00 Έρωτας + Σφαγή 21:00 Το θολό ποτάμι 23:00 Κολασμένα πάθη 26/02/2013 18:00 Έιτζανάικα 21:00 Οι ιστορίες του Γκέντζι 23:00 Γυναίκα της ομίχλης 27/02/2013 18:00 Ο ηλίθιος 21:00 Ζεγκέν, ο άρχων του μπορντέλου 23:00 Οι ιστορίες του Γκέντζι Δείτε εδώ περισσότερα για τις ταινίες Με αφορμή το αφιέρωμα της Ταινιοθήκης Θεσσαλονίκης και κατά τη διάρκειά του (21-27/02/2013) στο Βιβλιοπωλείο του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης θα βρείτε τις παρακάτω εκδόσεις σε προνομιακές τιμές! Imamura Shohei: 9 ευρώ από 17 ευρώ
Kore-Eda Hirokazu: 1 ευρώ από 2 ευρώ
Naruse Mikio: 5 ευρώ από 12 ευρώ
Oshima Nagisa: 7 ευρώ από 10 ευρώ
Suzuki Seijun: 8 ευρώ από 12 ευρώ
Pinku Eiga: beyond pink: 3 ευρώ από 7 ευρώ
***** ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Αίθουσα ΤΑΚΗΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ Φιλιά εις τα παιδιά (Ελλάδα, 2011) Σκηνοθεσία - σενάριο: Βασίλης Λουλές. Έγχρωμο, 115΄. 15ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης –
Εικόνες του 21ου Αιώνα 15 - 24 Μαρτίου 2013 HIGHLIGHTS 15ου ΦΝΘ
Με την αντίστροφη μέτρηση για το 15ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου Αιώνα να έχει ήδη ξεκινήσει, σας παρουσιάζουμε ορισμένα από τα highlights της φετινής διοργάνωσης:
• Η αποκαλυπτική ταινία The Invisible War του ανατρεπτικού Κέρμπι Ντικ, υποψήφια στα φετινά Όσκαρ στην κατηγορία καλύτερου ντοκιμαντέρ, σοκάρει φέρνοντας στο φως ένα καλά κρυμμένο μυστικό: τους βιασμούς γυναικών εντός του αμερικανικού στρατού.
 • Η Αγορά, πολύτιμο κομμάτι του Φεστιβάλ, δηλώνει δυναμικό «παρών» στη 15η διοργάνωση:
- Φέτος η Αγορά φιλοξενεί τον αριθμό-ρεκόρ των 520 ταινιών, ανάμεσα στις οποίες περιλαμβάνεται το μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής παραγωγής, καθώς και μια επιλογή από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς που έχουν ταξιδέψει και σε πολλά φεστιβάλ του εξωτερικού.
- Την Αγορά θα επισκεφτούν περισσότεροι από 55 ξένοι επαγγελματίες του κινηματογραφικού χώρου.
- Για πρώτη φορά στα φετινά Docs in Progress θα δοθεί βραβείο από την εταιρία οπτικοακουστικών υπηρεσιών Authorwave.
- Συνεχίζονται τα επιτυχημένα Market Talks, ένας πρακτικός οδηγός για ντοκιμαντερίστες, στο πλαίσιο του οποίου διακεκριμένοι επαγγελματίες του κινηματογραφικού χώρου, θα δώσουν χρηστικές πληροφορίες στους δημιουργούς.
- Φέτος, η Αγορά διοργανώνει μια νέα δράση, παρέχοντας συμβουλές σε έλληνες και ξένους σκηνοθέτες και παραγωγούς όσον αφορά στα χρηματοδοτικά προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
• Δυο διακεκριμένες ντοκιμαντερίστριες, η Bρετανίδα Κιμ Λοντζινότο και η Tσέχα Χελένα Τρεστίκοβα, γνωστές στο κοινό του Φεστιβάλ μέσα από αφιερώματα που έχει πραγματοποιήσει στο έργο τους, επιστρέφουν στο 15ο ΦΝΘ με τις νέες ταινίες τους.
Το ντοκιμαντέρ Salma της Κιμ Λοντζινότο αφηγείται τη συγκλονιστική ιστορία της ομώνυμης ηρωίδας, η οποία αποδεσμεύτηκε από το σκληρό πεπρωμένο των γυναικών της Ινδίας κι έκανε τη φωνή της να ακουστεί μέσα από την ποίηση και την πολιτική.
Από την άλλη, η ταινία Private Universe της Χελένα Τρεστίκοβα παρακολουθεί με τη διεισδυτική της ματιά τη ζωή μιας οικογένειας κατά τη διάρκεια 37 ετών, εκθέτοντας τις κρυφές πτυχές της αλλά όσα διαμόρφωσαν το σύγχρονο πρόσωπο της Τσεχίας.
Οι ταινίες περιλαμβάνονται στις ενότητες «Πορτρέτα» και «Μικρές Αφηγήσεις» που χρηματοδοτούνται, μεταξύ άλλων δράσεων του 15ου ΦΝΘ, από την Ευρωπαϊκή Ένωση - Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας 2007-2013.
***** Αποκτήστε τη CineΚάρταF σε μειωμένη τιμή!
Κανονική CineΚάρταF: 50 ευρώ από 80 ευρώ
Εκπτωτική CineΚάρταF: 30 ευρώ από 50 ευρώ Η 85η Τελετή Απονομής των Βραβείων Oscar®
LIVE από τη NOVA στο ΟΛΥΜΠΙΟΝ
Το βράδυ της Κυριακής 24 προς Δευτέρα 25 Φεβρουαρίου 2013. Η μετάδοση θα ξεκινήσει στη 1.00 π.μ.
Είσοδος μόνο με προσκλήσεις, που θα διανέμονται από διαγωνισμούς που θα διεξάγονται μέσα από την σελίδα του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης στο Facebook www.facebook.com/filmfestival.gr και στο Twitter (twitter.com/filmfestivalgr)
*****
Πρόσκληση για συμμετοχή στις ζωντανές μεταδόσεις του 15ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης «Εικόνες του 21ου αιώνα»
Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και το Εργαστήριο Ηλεκτροακουστικής & Τηλεοπτικών Συστημάτων ΑΠΘ καλούν σε δήλωση συμμετοχής στο πρόγραμμα των ειδικών προβολών ταυτόχρονης μετάδοσης από την Θεσσαλονίκη προς τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του 15ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.
Τις προηγούμενες χρονιές 5 εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα Πανεπιστήμια Πατρών, Κρήτης και το Ιόνιο (Ιόνιος Ακαδημία), το ΤΕΙ Ρεθύμνου και το Πανεπιστήμιο Frederick της Κύπρου συμμετείχαν στο πρόγραμμα.
Ταινίες, παρουσιάσεις σκηνοθετών, τελετές, εκδηλώσεις, εκπαιδευτικά οπτικοακουστικά προγράμματα και ένα μεγάλο φάσμα δραστηριοτήτων που διοργανώνει το Φεστιβάλ, θα εξαπλωθούν σε διαφορετικές πόλεις της χώρας μέσω του πανεπιστημιακού δικτύου GRNET, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα σε κάθε φοιτητή ή σπουδαστή να το παρακολουθήσει χωρίς να χρειαστεί να επισκεφθεί τη Θεσσαλονίκη. ...περισσότερ
***** Εκδηλώσεις για παιδιά
Ευγένιου Τριβιζά «Το όνειρο του σκιάχτρου» από την Παιδική Σκηνή του «Νέου Θεάτρου Θεσσαλονίκης» στο «Ολύμπιον»
Πληροφορίες και κρατήσεις για παραστάσεις με σχολεία τις καθημερινές στα τηλέφωνα: 6977 445161 και 2310 222299 ...περισσότερα
***** Εκπαιδευτικά βιωματικά προγράμματα διαδραστικού κινηματογράφου
από το Φωτόγραμμα.
Πληροφορίες στο τηλ. 210-3413890 ...περισσότερα

ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ.Μαρία Δημητριάδη.Λεβέντης εροβόλαγε.