ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ
Κάλεσμα από την Πρόεδρο της ΚΕΠΠΕΔΗΧ - ΚΑΜ κ. Νάνσυ Αγγελάκη
Στους δύσκολους καιρούς που διανύουμε και θέλοντας να δώσουμε ένα
δημιουργικό διέξοδο στους συνανθρώπους μας, συνεχίζουμε για δεύτερη τη
λειτουργία του Εργαστηρίου Καλλιτεχνικής Επιμόρφωσης και Δημιουργίας
(Ε.Κ.Ε.Δ), που στηρίζεται στην εθελοντική προσφορά γνωστών Χανιωτών
δημιουργών των γραμμάτων και των τεχνών.
Στο εργαστήρι θα πραγματοποιηθούν τα παρακάτω μαθήματα :
1. «Ελεύθερο Σχέδιο και Ζωγραφική», με τη ζωγράφο Χριστίνα Κανιτσάκη
2. «Το νερό στη ζωή μας», με τη Μηχανικό Φυσικών πόρων και Περιβάλλοντος Ελένη Μαυροκεφαλίδου
3. «Η Αθέατη Πλευρά του Κινηματογράφου», με τον Κριτικό Κινηματογράφου Κώστα Κωνσταντινίδη
4. «Κατασκευή κοσμήματος για αρχάριους», με τη Ρούλα Μουντάκη
5. «Ζωγραφική για παιδιά», με την Εκπαιδευτικό Γαρυφαλλιά Μπουζάκη
6. «Ιστορία της Τέχνης», με την Εκπαιδευτικό Εικαστικών Κατερίνα Τσεμπελή
7. «Μαθήματα φωτογραφίας για αρχάριους», με το φωτογράφο Γιώργο Μπαλαδάκη
8. «Εκμάθηση λύρας για αρχάριους», με τον Ανδρέα Λιλικάκη
9. «Οι υπολογιστές στην Τρίτη ηλικία», με την Παναγιώτα Κακλέα
10. «Μουσικοκινητικό παιχνίδ», με τη Μουσικοθεραπεύτρια Ελευθερία Καλογεράκη
11. «Η πραγματικότητα των μέσω ενημέρωσης στην Ελλάδα και τον Κόσμο», με τη Δημοσιογράφο Κατερίνα Πολύζου
12. «Υλοποιώντας ένα σενάριο», με τον ηθοποιό - σκηνοθέτη Λεωνίδα Μανωλικάκη
13. «Αρχιτεκτονική και Παιδιά», με την Αρχιτέκτονα Μαριάνθη Λιάπη
14. «Αγγειοπλαστική για αρχάριους», με τον Παναγιώτη Καπενεκάκη
Θέλουμε
να ευχαριστήσουμε θερμά όλους τους επιμορφωτές που αμέσως
ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμά μας. Με τον τρόπο αυτό αποδεικνύουν για άλλη
μια φορά την ευαισθησία των συμπολιτών μας, που πάντα δίνουν και έδιναν
το παρόν στα δρώμενα της πόλης μας.
Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να συμπληρώσουν σχετική αίτηση μέχρι την Παρασκευή 2 Νοεμβρίου 2012.
1. Τηλεφωνικά στο 2821034212 ή 2821034215 κατά τις ώρες 08.00 - 14.00 Δευτέρα έως Παρασκευή
2. Μέσω internet στη διεύθυνση www.dipeh.gr
3. Μέσω fax στο 2821034202
4. Στα γραφεία της ΚΕΠΠΕΔΗΧ – ΚΑΜ στο Γαλατά (πρώην Δημαρχείο Νέας Κυδωνίας),
Για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα θα υπάρχει ένα συμβολικό αντίτιμο της
τάξης των 10 € για την κάλυψη των λειτουργικών εξόδων του χώρου.
Τα μαθήματα θα ξεκινήσουν την Δευτέρα 5 Νοεμβρίου 2012, στη Βίλα Κούνδουρου.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ
1.
«Ελεύθερο Σχέδιο και Ζωγραφική» Επιμορφωτής : Χριστίνα Κανιτσάκη,
ζωγράφος Ημέρα : Δευτέρα Ώρα : 18.00 – 20.00 Ηλικίες :
Ενήλικες
2. «Το νερό στη Ζωή μας» Επιμορφωτής : Ελένη
Μαυροκεφαλίδου, Μηχανικός Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος Ημέρα :
Δευτέρα Ώρες : 18.00 – 19.30 Ηλικίες : Παιδιά Ε και Στ
τάξης Δημοτικού
3. «Η Αθέατη Πλευρά του Κινηματογράφου»
Επιμορφωτής : Κώστας Κωνσταντινίδης, Κριτικός Κινηματογράφου Ημέρα :
Δευτέρα Ώρες : 19.30 – 21.00 Ηλικίες : Ενήλικες
4.
«Κατασκευή Κοσμήματος για Αρχάριους» Επιμορφωτής : Ρούλα Μουντάκη
Ημέρα : Τρίτη Ώρες : Τμήμα 1 : 16.00 – 17.00 Τμήμα 2 :
17.00 – 18.00 Ηλικίες : Ενήλικες
5. «Ζωγραφική για Παιδιά»
Επιμορφωτής : Μπουζάκη Γαρυφαλλιά, Εκπαιδευτικός Ημέρα : Τρίτη
Ώρες : 17.30 – 18.30 Ηλικίες : 7 – 10 ετών
6. «Ιστορία της Τέχνης» Επιμορφωτής : Κατερίνα Τσεμπελή, Εκπαιδευτικός Εικαστικών Ημέρα : Τρίτη
Ώρες : 19.00 – 21.00 Ηλικίες : Ενήλικες
7. «Μαθήματα Φωτογραφίας για αρχάριους» Επιμορφωτής : Γιώργος Μπαλαδάκης, Φωτογράφος
Ημέρα : Τετάρτη Ώρες : Τμήμα 1 : 17.00 – 19.00 Τμήμα 2 : 19.00 – 21.00 Ηλικίες : Ενήλικες
8.
«Εκμάθηση λύρας για αρχάριους» Επιμορφωτής : Ανδρέας Λιλικάκης Ημέρα
: Τετάρτη Ώρες : Τμήμα 1 : 18.00 – 19.00 για ηλικίες 7
– 12 ετών Τμήμα 2 : 19.00 – 20.00 για ενήλικες
9. «Οι
υπολογιστές στη Τρίτη Ηλικία» Επιμορφωτής : Παναγιώτα Κακλέα Ημέρα :
Τετάρτη Ώρες : 17.00 – 19.00 Ηλικίες : Ενήλικες
10. «Μουσικοκινητικό Παιχνίδι» Επιμορφωτής : Ελευθερία Καλογεράκη, Μουσικοθεραπεύτρια
Ημέρα : Πέμπτη Ώρες : Τμήμα 1 : 18.00 – 19.00 Τμήμα 2 : 19.00 – 20.00 Ηλικίες : 7 – 12 ετών
11.
«Η πραγματικότητα των Μέσων Ενημέρωσης στην Ελλάδα και στον Κόσμο»
Επιμορφωτής : Κατερίνα Πολύζου, Δημοσιογράφος Ημέρα : Παρασκευή
Ώρες : 18.30 – 20.30 Ηλικίες : Ενήλικες
12. «Υλοποιώντας ένα σενάριο» Επιμορφωτής : Λεωνίδας Μανωλικάκης, Ηθοποιός, Σκηνοθέτης
Ημέρα : Παρασκευή Ώρες : 19.30 – 21.00 Ηλικίες : Ενήλικες
13. «Αρχιτεκτονική και παιδιά» Επιμορφωτής : Μαριάνθη Λιάπη, Αρχιτέκτονας Ημέρα : Σάββατο
Ώρες : 10.00 – 11.30 Ηλικίες : 8 – 10 ετών
14. «Αγγειοπλαστική για αρχάριους» Επιμορφωτής : Παναγιώτης Καπενεκάκης Ημέρα : Σάββατο
Ώρες : 11.00 – 13.00 Ηλικίες : Ενήλικες
Η Πρόεδρος της ΚΕΠΠΕΔΗΧ – ΚΑΜ
Νάνσυ Αγγελάκη
Ενας νέος χώρος στο διαδίκτυο που θα ασχοληθεί με την μουσική, το θέατρο,το καλό βιβλίο, δηλαδή ότι έχει σχέση με τον Πολιτισμό!
Κυριακή 21 Οκτωβρίου 2012
Thessaloniki International Film Festival
Προβολές
ΟΛΥΜΠΙΟΝ
Αίθουσα ΟΛΥΜΠΙΟΝ
Αγάπη
(Αυστρία, Γαλλία, Γερμανία, 2012)
Σκηνοθεσία: Michael Haneke. Έγχρωμο, 127΄.
*****
Αίθουσα ΠΑΥΛΟΣ ΖΑΝΝΑΣ
Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι
(Ελλάδα, Ρωσία, 2012)
Σκηνοθεσία: Γιάννης Σμαραγδής. Έγχρωμο, 99΄.
*****
Marathon Boy
(Ηνωμένο Βασίλειο, 2011)
Σκηνοθεσία: Gemma Atwal. Έγχρωμο, 90΄.
*****
ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Αίθουσα ΤΑΚΗΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ
(Μουσείο Κινηματογράφου)
Σμύρνη, η καταστροφή μιας κοσμοπολίτικης πόλης 1900-1922
(Ελλάδα, 2012)
Σκηνοθεσία: Μαρία Ηλιού, 87΄.
*****
Marathon Boy
(Ηνωμένο Βασίλειο, 2011)
Σκηνοθεσία: Gemma Atwal. Έγχρωμο, 90΄.
*****
Για τα παιδιά
Ευγένιου Τριβιζά «Το όνειρο του σκιάχτρου» από την Παιδική Σκηνή του «Νέου Θεάτρου Θεσσαλονίκης» στην αίθουσα «Ολύμπιον»
...περισσότερα
*****
Εκπαιδευτικά βιωματικά προγράμματα διαδραστικού κινηματογράφου
...περισσότερα
53ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
2-11 Νοεμβρίου 2012
Ανοιχτοί Ορίζοντες
...περισσότερα
*****
Ελληνικές ταινίες 2012 -
Ελληνικές συμπαραγωγές
...περισσότερα
Έναρξη προπώλησης εισιτηρίων για τη συναυλία «Μουσική και τραγούδια για τις ταινίες του Θόδωρου Αγγελόπουλου»
Δείτε εδώ που μπορείτε να βρείτε τα εισιτήρια και πόσο στοιχίζουν
*****
25ο Κινηματογραφικό Αφιέρωμα για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα
...περισσότερα
*****
Προβολές βραβευμένων ντοκιμαντέρ
CineDoc 2012
...περισσότερα
ΟΛΥΜΠΙΟΝ
Αίθουσα ΟΛΥΜΠΙΟΝ
Αγάπη
(Αυστρία, Γαλλία, Γερμανία, 2012)
Σκηνοθεσία: Michael Haneke. Έγχρωμο, 127΄.
*****
Αίθουσα ΠΑΥΛΟΣ ΖΑΝΝΑΣ
Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι
(Ελλάδα, Ρωσία, 2012)
Σκηνοθεσία: Γιάννης Σμαραγδής. Έγχρωμο, 99΄.
*****
Marathon Boy
(Ηνωμένο Βασίλειο, 2011)
Σκηνοθεσία: Gemma Atwal. Έγχρωμο, 90΄.
*****
ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Αίθουσα ΤΑΚΗΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ
(Μουσείο Κινηματογράφου)
Σμύρνη, η καταστροφή μιας κοσμοπολίτικης πόλης 1900-1922
(Ελλάδα, 2012)
Σκηνοθεσία: Μαρία Ηλιού, 87΄.
*****
Marathon Boy
(Ηνωμένο Βασίλειο, 2011)
Σκηνοθεσία: Gemma Atwal. Έγχρωμο, 90΄.
*****
Για τα παιδιά
Ευγένιου Τριβιζά «Το όνειρο του σκιάχτρου» από την Παιδική Σκηνή του «Νέου Θεάτρου Θεσσαλονίκης» στην αίθουσα «Ολύμπιον»
...περισσότερα
*****
Εκπαιδευτικά βιωματικά προγράμματα διαδραστικού κινηματογράφου
...περισσότερα
53ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
2-11 Νοεμβρίου 2012
Ανοιχτοί Ορίζοντες
...περισσότερα
*****
Ελληνικές ταινίες 2012 -
Ελληνικές συμπαραγωγές
...περισσότερα
Έναρξη προπώλησης εισιτηρίων για τη συναυλία «Μουσική και τραγούδια για τις ταινίες του Θόδωρου Αγγελόπουλου»
Δείτε εδώ που μπορείτε να βρείτε τα εισιτήρια και πόσο στοιχίζουν
*****
25ο Κινηματογραφικό Αφιέρωμα για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα
...περισσότερα
*****
Προβολές βραβευμένων ντοκιμαντέρ
CineDoc 2012
...περισσότερα
Ανοιχτές ξεναγήσεις στο Τελλόγλειο - «Ευρώπη και Ελληνικοί Μύθοι: 16ος-19ος αι.»
12 Οκτωβρίου 2012- 27 Ιανουαρίου 2013
Χώρος: Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών ΑΠΘ
Ανοιχτές ξεναγήσεις
Αρχίζουν οι ανοιχτές ξεναγήσεις στο Τελλόγλειο στην έκθεση «Ευρώπη και Ελληνικοί Μύθοι: 16ος-19ος αι.», στην οποία παρουσιάζονται έργα τέχνης από το Μουσείου του Λούβρου. Το Τελλόγλειο ακολουθεί έτσι μια… παράδοση των ανοιχτών ξεναγήσεων κάθε Τετάρτη στους επισκέπτες του Μουσείου, που συνεχίστηκε και πέρυσι με τις εκθέσεις για τον Goya και τον Beethoven. Φέτος οι επιμελητές της έκθεσης με τα εκθέματα του Λούβρου, η Καθηγήτρια ΑΠΘ – Γενική Γραμματέας του ΔΣ του Τελλογλείου Αλεξάνδρα Γουλάκη – Βουτυρά, ο Δρ Παναγιώτης Μπίκας και η Αρχαιολόγος Χριστίνα Τσαγκάλια, θα ξεναγούν τους επισκέπτες στα 82 έργα, πολλά από τα οποία παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό παγκοσμίως.
Υπενθυμίζεται πως η έκθεση, η οποία είναι μέρος της σπονδυλωτής πενταπλής διοργάνωσης της Κίνησης των 5 Μουσείων της πόλης υπό το γενικό τίτλο «Έργα τέχνης από το Λούβρο στη Θεσσαλονίκη», εγκαινιάστηκε την Παρασκευή και ήδη καταγράφει σημαντική επισκεψιμότητα και μεγάλο ενδιαφέρον. Σημειώνεται πως στον εκθεσιακό χώρο του Τελλογλείου παρουσιάζονται αρχαίοι ελληνικοί μύθοι, όπως τους αποτύπωσαν Ευρωπαίοι καλλιτέχνες από την Αναγέννηση και εξής. Μέσα από την αξιοποίηση των γραπτών πηγών που γνώριζαν και χρησιμοποιώντας τα λίγα αρχαία πρότυπα από σπουδαία ελληνιστικά ή ρωμαϊκά γλυπτά του Βατικανού (Ρώμη), όπως η Αφροδίτη Medici, ο Απόλλων Μπελβεντέρε κ.α., έδωσαν νέα ώθηση στη δυτική τέχνη αξιοποιώντας πλαστικές φόρμες, αξεπέραστες στο πέρασμα του χρόνου.
Στα 82 έργα της έκθεσης του Τελλογλείου διακρίνεται η συνεχής ανταλλαγή μεταξύ πολιτισμών και λαών της Ευρώπης σε ένα δημιουργικό διάλογο που εξελίσσει και μεταλλάσσει περιεχόμενο και μορφή σε νέες προτάσεις έκφρασης. Φυσικά αυτοί που κερδίζουν από αυτόν το γόνιμο διάλογο είναι οι μεγάλοι δημιουργοί, όπως ο Ραφαήλ, o Annibale Carracci, o Tiziano, o Rembrandt, o Rubens και ο Ingres, και πολλοί άλλοι, έργα των οποίων μπορεί να θαυμάσει από κοντά ο επισκέπτης στο Τελλόγλειο.
Την πρώτη ανοιχτή ξενάγηση στην έκθεση του Λούβρου θα κάνει η κ. Τσαγκάλια στις 6 το απόγευμα.
Η γενική είσοδος είναι 5 ευρώ, υπάρχουν μειωμένα εισιτήρια και ισχύουν πολλές ατέλειες.
Ωράριο λειτουργίας
Δευτέρα, Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή 9.00 – 14.00,
την Τετάρτη 9.00 – 21.00 και το Σαββατοκύριακο 10.00 – 18.00
Ανακαλύφθηκε πλανήτης στο πλησιέστερο στη Γη αστρικό σύστημα!!! - Ο φασματογράφος HARPS ανίχνευσε εξωπλανήτη στο μέγεθος της Γης σε τροχιά γύρω από το Άλφα Κενταύρου Β
Ανακαλύφθηκε πλανήτης στο πλησιέστερο στη Γη αστρικό σύστημα
Ο φασματογράφος HARPS ανίχνευσε εξωπλανήτη στο μέγεθος της Γης σε τροχιά γύρω από το Άλφα Κενταύρου Β
Ομάδα Ευρωπαίων αστρονόμων ανακάλυψαν πλανήτη με περίπου την μάζα της Γης σε τροχιά γύρω από ένα άστρο του συστήματος Άλφα Κενταύρου, του πλησιέστερου συστήματος στη Γη. Πρόκειται για τον μικρότερο εξωπλανήτη που ανακαλύφθηκε σε τροχιά γύρω από ένα άστρο παρόμοιο με τον Ήλιο και ανακαλύφθηκε μέσω του φασματογράφου HARPS του τηλεσκοπίου των 3.6 μέτρων στο αστεροσκοπείο La Silla. Τα αποτελέσματα της έρευνας δημοσιεύονται σήμερα στο περιοδικό Nature.
Ο Άλφα Κενταύρου είναι ένα από τα λαμπρότερα άστρα στον νότιο ουρανό και το πλησιέστερο αστρικό σύστημα στη Γη σε απόσταση μόνο 4,3 ετών φωτός. Πρόκειται στην πραγματικότητα για ένα τριπλό σύστημα: δύο άστρα (τα Άλφα Κενταύρου Α και Β) παρόμοια με τον Ήλιο σε μικρή απόσταση μεταξύ τους, και ένα πιο μακρινό και κοκκινωπό άστρο, τον Εγγύτατο του Κενταύρου [1]. Από τον 19ο αιώνα οι αστρονόμοι υπέθεταν για πλανήτες σε τροχιά γύρω από αυτά τα άστρα, το πλησιέστερο στο Ηλιακό Σύστημα μέρος κατάλληλο για ζωή, αλλά έρευνες ολοένα και πιο ακριβείς απέβησαν άκαρπες. Μέχρι τώρα.
“Οι παρατηρήσεις μας, διάρκειας άνω των τεσσάρων ετών, μέσω του φασματογράφου HARPS έδειξαν ένα πολύ μικρό αλλά αληθινό σημάδι ενός πλανήτη σε τροχιά γύρω από τον Άλφα Κενταύρου Β, κάθε 3,2 ημέρες”δηλώνει ο Xavier Dumusque, επικεφαλής ερευνητής. “Πρόκειται για μια εξαιρετική ανακάλυψη που ώθησε την τεχνική μας στο όριο!”
Η ομάδα ανίχνευσε τον πλανήτη μέσω των απειροελάχιστων ταλαντώσεων στην κίνηση του Άλφα Κενταύρου Β, που οφείλονται στην βαρυτική έλξη του πλανήτη [2]. Η επίδραση είναι τόσο μικρή στην κίνηση του άστρου (περίπου 51 εκατοστά το δευτερόλεπτο) που συγκρίνεται με την ταχύτητα μπουσουλήματος ενός μωρού. Πρόκειται για την υψηλότερη ακρίβεια που επιτεύχθηκε έως τώρα με αυτή τη μέθοδο.
Το Άλφα Κενταύρου Β είναι παρόμοιο με τον Ήλιο, ελαφρώς μικρότερο και λιγότερο φωτεινό. Ο νέος πλανήτης με μάζα λίγο περισσότερο από ότι η Γη [3], βρίσκεται σε απόσταση έξι εκατομμυρίων χιλιομέτρων από το άστρο, πολύ πιο κοντά από την απόσταση Ερμή - Ήλιου, ενώ το άλλο άστρο του συστήματος, το Άλφα Κενταύρου Α, βρίσκεται εκατοντάδες φορές πιο μακριά, αλλά εξακολουθεί να είναι ένα πολύ λαμπρό αντικείμενο στον ουρανό του πλανήτη.
Η ίδια ομάδα ανακάλυψε τον πρώτο εξωπλανήτη σε τροχιά γύρω από ένα άστρο σαν τον Ήλιο το 1995 και από τότε υπήρξαν 800 επιβεβαιωμένες ανακαλύψεις. Οι περισσότεροι όμως ήταν πολύ μεγαλύτεροι από την Γη και αρκετοί στο μέγεθος του Δια [4]. Η πρόκληση που αντιμετωπίζουν τώρα οι αστρονόμοι είναι η ανίχνευση και η εξακρίβωση ενός πλανήτη στο μέγεθος της Γης, που βρίσκεται στην κατοικήσιμη ζώνη [5] του άστρου του. Το πρώτο βήμα έχει ήδη πραγματοποιηθεί [6].
“Είναι ο πρώτος πλανήτης παρόμοιος με την Γη που ανακαλύφθηκε σε τροχιά γύρω από ένα άστρο σαν τον Ήλιο. Βρίσκεται πολύ κοντά στο άστρο και η θερμοκρασία θα είναι πολύ υψηλή για ζωή, όπως την ξέρουμε”, προσθέτει ο Stephane Udry, μέλος της ομάδας, “αλλά μπορεί κάλλιστα να είναι μόνο ένας πλανήτης σε ένα σύστημα περισσοτέρων. Άλλα αποτελέσματα του φασματογράφου και νέες ανακαλύψεις από το τροχιακό τηλεσκόπιο Kepler, δείχνουν ξεκάθαρα ότι η πλειοψηφία των μικρών πλανητών βρίσκεται σε τέτοια συστήματα.”
“Το αποτέλεσμα της έρευνας αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό βήμα προς την ανίχνευση μιας δίδυμης Γης στην γειτονιά του Ήλιου. Ζούμε συναρπαστικές στιγμές!” καταλήγει ο Xavier Dumusque.
Σημειώσεις
[1] Τα σώματα ενός πολλαπλού αστρικού συστήματος ονομάζονται με σειρά φωτεινότητας. Ο Άλφα Κενταύρου Α είναι ο φωτεινότερος, ακολουθεί ο Άλφα Κενταύρου Β και ο τρίτος είναι ο αρκετά αμυδρότερος Άλφα Κενταύρου C, ο Εγγύτατος Κενταύρου, το κοντινότερο άστρο στη Γη.
[2] Ο φασματογράφος HARPS μετρά την ακτινική ταχύτητα ενός άστρου (η ταχύτητα προς ή μακριά από τη Γη) με εξαιρετική ακρίβεια. Ένας πλανήτης σε τροχιά γύρω από ένα άστρο προκαλεί την κίνηση αυτή στο άστρο όπως φαίνεται από την Γη. Λόγω του φαινομένου Ντόπλερ, η αλλαγή στην ακτινική ταχύτητα προκαλεί μια μετατόπιση του φάσματος του άστρου προς μεγαλύτερα μήκη κύματος καθώς απομακρύνεται (ερυθρή μετατόπιση, redshift) και μια μετατόπιση προς μικρότερα μήκη κύματος (μετατόπιση προς το ιώδες, blueshift) καθώς πλησιάζει προς την Γη. Η απειροελάχιστη μετατόπιση του φάσματος μπορεί να ανιχνευθεί με έναν φασματογράφο υψηλής ευκρίνειας όπως ο HARPS και χρησιμοποιείται για να συναχθεί η παρουσία ενός πλανήτη.
[3] Χρησιμοποιώντας την μέθοδο της ακτινικής ταχύτητας, οι αστρονόμοι μπορούν να υπολογίσουν μόνο ελάχιστη μάζα για τον πλανήτη καθώς ο υπολογισμός εξαρτάται και από την κλίση του επιπέδου τροχιάς σε σχέση με την γραμμή θέασης, η οποία είναι άγνωστη. Στατιστικά όμως η ελάχιστη μάζα είναι συχνά κοντά στην πραγματική μάζα του πλανήτη.
[4] Η αποστολή Kepler της NASA ανακάλυψε 2300 υποψήφιους πλανήτες χρησιμοποιώντας την μέθοδο της διάβασης. Ερευνώντας δηλαδή για την μικρή πτώση στην φωτεινότητα ενός άστρου καθώς ο πλανήτης περνάει από μπροστά του και κρύβει ένα μέρος από το φως του. Η πλειοψηφία των πλανητών που ανακαλύφθηκαν με την μέθοδο αυτή βρίσκονται πολύ μακριά, ενώ οι πλανήτες που ανακάλυψε ο HARPS βρίσκονται σε κοντινά άστρα, με την νέα ανακάλυψη να είναι η πλησιέστερη. Αυτό καθιστά τέτοιους πλανήτες καλύτερους στόχους για περαιτέρω παρατηρήσεις, όπως η εξακρίβωση της σύστασης της ατμόσφαιρας τους.
[5] Η κατοικήσιμη ζώνη είναι μια στενή δακτυλιοειδής περιοχή γύρω από ένα άστρο όπου το νερό μπορεί να βρίσκεται σε υγρή μορφή εάν οι συνθήκες είναι κατάλληλες.
[6] Ο φασματογράφος ESPRESSO (Echelle SPectrograph for Rocky Exoplanet and Stable Spectroscopic Observations) θα εγκατασταθεί στο Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (VLT) του ESO. Βρίσκεται στην φάση του τελικού σχεδιασμού και θα ξεκινήσει την λειτουργία του το 2016 με 2017. Θα έχει ακρίβεια στην ακτινική ταχύτητα της τάξης των 0,35 χιλιομέτρων ανά ώρα. Συγκριτικά, η Γη επιφέρει 0,32 χιλιόμετρα ανά ώρα ακτινική ταχύτητα στον Ήλιο. Τέτοια υψηλή ανάλυση θα επιτρέψει στον ESPRESSO την ανακάλυψη πλανητών σαν τη Γη στην κατοικήσιμη ζώνη των άστρων τους.
Η έρευνα παρουσιάζεται στο περιοδικό Nature της 17ης Οκτωβρίου με τίτλο “An Earth mass planet orbiting Alpha Centauri B”
Περισσότερες πληροφορίες
Το 2012 συμπληρώνονται 50 χρόνια από την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου. Το ESO, (European Southern Observatory - Ευρωπαϊκό Νότιο Αστεροσκοπείο), αποτελεί τον κορυφαίο διακρατικό ερευνητικό οργανισμό για την αστρονομία στην Ευρώπη, και το πλέον παραγωγικό αστρονομικό παρατηρητήριο στον κόσμο.
Το ESO διαθέτει τις εξελιγμένες ερευνητικές εγκαταστάσεις του στους αστρονόμους. Υποστηρίζεται από 15 χώρες, την Αυστρία, το Βέλγιο, τη Βραζιλία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, τη Δανία, την Ελβετία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ισπανία, την Ιταλία, την Ολλανδία, τη Πορτογαλία, τη Σουηδία, τη Τσεχία και τη Φινλανδία.
Το ESO ακολoυθεί ένα φιλόδοξο πρόγραμμα σχεδίασης, κατασκευής και λειτουργίας ισχυρών επίγειων εγκαταστάσεων αστρονομικής παρατήρησης, παρέχοντας στους αστρονόμους τα τεχνικά μέσα για την πραγματοποίηση σημαντικών επιστημονικών ανακαλύψεων.
Το ESO συμβάλλει επίσης στην προώθηση και τον συντονισμό της συνεργασίας στην αστρονομική έρευνα. Το ESO διαθέτει τρεις εγκαταστάσεις παρατηρήσεων, κορυφαίες σε παγκόσμιο επίπεδο, στη Χιλή, στις περιοχές La Silla, Paranal και Chajnantor.
Στο Paranal βρίσκεται το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο, VLT, το πλέον προηγμένο παγκοσμίως αστρονομικό παρατηρητήριο στο ορατό τμήμα του φάσματος, και δύο τηλεσκόπια επισκοπήσεων: το VISTA το οποίο παρατηρεί στο υπέρυθρο και αποτελεί το μεγαλύτερο επίγειο τηλεσκόπιο επισκοπήσεων και το τηλεσκόπιο επισκοπήσεων VLT το οποίο είναι το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο που έχει σχεδιαστεί για τέτοιες παρατηρήσεις στο οπτικό μέρος του φάσματος.
Το ESO είναι ο Ευρωπαϊκός εταίρος στο επαναστατικό τηλεσκόπιο ALMA, το μεγαλύτερο έργο αστρονομικής παρατήρησης στο κόσμο. Το ESO σχεδιάζει την κατασκευή του διαμέτρου 40 μέτρων European Extremely Large optical/near-infrared Telescope, γνωστού ως E-ELT, το οποίο θα αποτελέσει το “μεγαλύτερο μάτι της ανθρωπότητας προς τον ουρανό”.
Επιμέλεια: Όμιλος Φίλων Αστρονομίας
Πηγή: ESO
ΟΜΙΛΟΣ ΦΙΛΩΝ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ
Αλεξανδρείας 113, περιοχή Μαρτίου, τηλ: 2310 423133
www.ofa.gr
Ο φασματογράφος HARPS ανίχνευσε εξωπλανήτη στο μέγεθος της Γης σε τροχιά γύρω από το Άλφα Κενταύρου Β
Ομάδα Ευρωπαίων αστρονόμων ανακάλυψαν πλανήτη με περίπου την μάζα της Γης σε τροχιά γύρω από ένα άστρο του συστήματος Άλφα Κενταύρου, του πλησιέστερου συστήματος στη Γη. Πρόκειται για τον μικρότερο εξωπλανήτη που ανακαλύφθηκε σε τροχιά γύρω από ένα άστρο παρόμοιο με τον Ήλιο και ανακαλύφθηκε μέσω του φασματογράφου HARPS του τηλεσκοπίου των 3.6 μέτρων στο αστεροσκοπείο La Silla. Τα αποτελέσματα της έρευνας δημοσιεύονται σήμερα στο περιοδικό Nature.
Ο Άλφα Κενταύρου είναι ένα από τα λαμπρότερα άστρα στον νότιο ουρανό και το πλησιέστερο αστρικό σύστημα στη Γη σε απόσταση μόνο 4,3 ετών φωτός. Πρόκειται στην πραγματικότητα για ένα τριπλό σύστημα: δύο άστρα (τα Άλφα Κενταύρου Α και Β) παρόμοια με τον Ήλιο σε μικρή απόσταση μεταξύ τους, και ένα πιο μακρινό και κοκκινωπό άστρο, τον Εγγύτατο του Κενταύρου [1]. Από τον 19ο αιώνα οι αστρονόμοι υπέθεταν για πλανήτες σε τροχιά γύρω από αυτά τα άστρα, το πλησιέστερο στο Ηλιακό Σύστημα μέρος κατάλληλο για ζωή, αλλά έρευνες ολοένα και πιο ακριβείς απέβησαν άκαρπες. Μέχρι τώρα.
“Οι παρατηρήσεις μας, διάρκειας άνω των τεσσάρων ετών, μέσω του φασματογράφου HARPS έδειξαν ένα πολύ μικρό αλλά αληθινό σημάδι ενός πλανήτη σε τροχιά γύρω από τον Άλφα Κενταύρου Β, κάθε 3,2 ημέρες”δηλώνει ο Xavier Dumusque, επικεφαλής ερευνητής. “Πρόκειται για μια εξαιρετική ανακάλυψη που ώθησε την τεχνική μας στο όριο!”
Η ομάδα ανίχνευσε τον πλανήτη μέσω των απειροελάχιστων ταλαντώσεων στην κίνηση του Άλφα Κενταύρου Β, που οφείλονται στην βαρυτική έλξη του πλανήτη [2]. Η επίδραση είναι τόσο μικρή στην κίνηση του άστρου (περίπου 51 εκατοστά το δευτερόλεπτο) που συγκρίνεται με την ταχύτητα μπουσουλήματος ενός μωρού. Πρόκειται για την υψηλότερη ακρίβεια που επιτεύχθηκε έως τώρα με αυτή τη μέθοδο.
Το Άλφα Κενταύρου Β είναι παρόμοιο με τον Ήλιο, ελαφρώς μικρότερο και λιγότερο φωτεινό. Ο νέος πλανήτης με μάζα λίγο περισσότερο από ότι η Γη [3], βρίσκεται σε απόσταση έξι εκατομμυρίων χιλιομέτρων από το άστρο, πολύ πιο κοντά από την απόσταση Ερμή - Ήλιου, ενώ το άλλο άστρο του συστήματος, το Άλφα Κενταύρου Α, βρίσκεται εκατοντάδες φορές πιο μακριά, αλλά εξακολουθεί να είναι ένα πολύ λαμπρό αντικείμενο στον ουρανό του πλανήτη.
Η ίδια ομάδα ανακάλυψε τον πρώτο εξωπλανήτη σε τροχιά γύρω από ένα άστρο σαν τον Ήλιο το 1995 και από τότε υπήρξαν 800 επιβεβαιωμένες ανακαλύψεις. Οι περισσότεροι όμως ήταν πολύ μεγαλύτεροι από την Γη και αρκετοί στο μέγεθος του Δια [4]. Η πρόκληση που αντιμετωπίζουν τώρα οι αστρονόμοι είναι η ανίχνευση και η εξακρίβωση ενός πλανήτη στο μέγεθος της Γης, που βρίσκεται στην κατοικήσιμη ζώνη [5] του άστρου του. Το πρώτο βήμα έχει ήδη πραγματοποιηθεί [6].
“Είναι ο πρώτος πλανήτης παρόμοιος με την Γη που ανακαλύφθηκε σε τροχιά γύρω από ένα άστρο σαν τον Ήλιο. Βρίσκεται πολύ κοντά στο άστρο και η θερμοκρασία θα είναι πολύ υψηλή για ζωή, όπως την ξέρουμε”, προσθέτει ο Stephane Udry, μέλος της ομάδας, “αλλά μπορεί κάλλιστα να είναι μόνο ένας πλανήτης σε ένα σύστημα περισσοτέρων. Άλλα αποτελέσματα του φασματογράφου και νέες ανακαλύψεις από το τροχιακό τηλεσκόπιο Kepler, δείχνουν ξεκάθαρα ότι η πλειοψηφία των μικρών πλανητών βρίσκεται σε τέτοια συστήματα.”
“Το αποτέλεσμα της έρευνας αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό βήμα προς την ανίχνευση μιας δίδυμης Γης στην γειτονιά του Ήλιου. Ζούμε συναρπαστικές στιγμές!” καταλήγει ο Xavier Dumusque.
Σημειώσεις
[1] Τα σώματα ενός πολλαπλού αστρικού συστήματος ονομάζονται με σειρά φωτεινότητας. Ο Άλφα Κενταύρου Α είναι ο φωτεινότερος, ακολουθεί ο Άλφα Κενταύρου Β και ο τρίτος είναι ο αρκετά αμυδρότερος Άλφα Κενταύρου C, ο Εγγύτατος Κενταύρου, το κοντινότερο άστρο στη Γη.
[2] Ο φασματογράφος HARPS μετρά την ακτινική ταχύτητα ενός άστρου (η ταχύτητα προς ή μακριά από τη Γη) με εξαιρετική ακρίβεια. Ένας πλανήτης σε τροχιά γύρω από ένα άστρο προκαλεί την κίνηση αυτή στο άστρο όπως φαίνεται από την Γη. Λόγω του φαινομένου Ντόπλερ, η αλλαγή στην ακτινική ταχύτητα προκαλεί μια μετατόπιση του φάσματος του άστρου προς μεγαλύτερα μήκη κύματος καθώς απομακρύνεται (ερυθρή μετατόπιση, redshift) και μια μετατόπιση προς μικρότερα μήκη κύματος (μετατόπιση προς το ιώδες, blueshift) καθώς πλησιάζει προς την Γη. Η απειροελάχιστη μετατόπιση του φάσματος μπορεί να ανιχνευθεί με έναν φασματογράφο υψηλής ευκρίνειας όπως ο HARPS και χρησιμοποιείται για να συναχθεί η παρουσία ενός πλανήτη.
[3] Χρησιμοποιώντας την μέθοδο της ακτινικής ταχύτητας, οι αστρονόμοι μπορούν να υπολογίσουν μόνο ελάχιστη μάζα για τον πλανήτη καθώς ο υπολογισμός εξαρτάται και από την κλίση του επιπέδου τροχιάς σε σχέση με την γραμμή θέασης, η οποία είναι άγνωστη. Στατιστικά όμως η ελάχιστη μάζα είναι συχνά κοντά στην πραγματική μάζα του πλανήτη.
[4] Η αποστολή Kepler της NASA ανακάλυψε 2300 υποψήφιους πλανήτες χρησιμοποιώντας την μέθοδο της διάβασης. Ερευνώντας δηλαδή για την μικρή πτώση στην φωτεινότητα ενός άστρου καθώς ο πλανήτης περνάει από μπροστά του και κρύβει ένα μέρος από το φως του. Η πλειοψηφία των πλανητών που ανακαλύφθηκαν με την μέθοδο αυτή βρίσκονται πολύ μακριά, ενώ οι πλανήτες που ανακάλυψε ο HARPS βρίσκονται σε κοντινά άστρα, με την νέα ανακάλυψη να είναι η πλησιέστερη. Αυτό καθιστά τέτοιους πλανήτες καλύτερους στόχους για περαιτέρω παρατηρήσεις, όπως η εξακρίβωση της σύστασης της ατμόσφαιρας τους.
[5] Η κατοικήσιμη ζώνη είναι μια στενή δακτυλιοειδής περιοχή γύρω από ένα άστρο όπου το νερό μπορεί να βρίσκεται σε υγρή μορφή εάν οι συνθήκες είναι κατάλληλες.
[6] Ο φασματογράφος ESPRESSO (Echelle SPectrograph for Rocky Exoplanet and Stable Spectroscopic Observations) θα εγκατασταθεί στο Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (VLT) του ESO. Βρίσκεται στην φάση του τελικού σχεδιασμού και θα ξεκινήσει την λειτουργία του το 2016 με 2017. Θα έχει ακρίβεια στην ακτινική ταχύτητα της τάξης των 0,35 χιλιομέτρων ανά ώρα. Συγκριτικά, η Γη επιφέρει 0,32 χιλιόμετρα ανά ώρα ακτινική ταχύτητα στον Ήλιο. Τέτοια υψηλή ανάλυση θα επιτρέψει στον ESPRESSO την ανακάλυψη πλανητών σαν τη Γη στην κατοικήσιμη ζώνη των άστρων τους.
Η έρευνα παρουσιάζεται στο περιοδικό Nature της 17ης Οκτωβρίου με τίτλο “An Earth mass planet orbiting Alpha Centauri B”
Περισσότερες πληροφορίες
Το 2012 συμπληρώνονται 50 χρόνια από την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου. Το ESO, (European Southern Observatory - Ευρωπαϊκό Νότιο Αστεροσκοπείο), αποτελεί τον κορυφαίο διακρατικό ερευνητικό οργανισμό για την αστρονομία στην Ευρώπη, και το πλέον παραγωγικό αστρονομικό παρατηρητήριο στον κόσμο.
Το ESO διαθέτει τις εξελιγμένες ερευνητικές εγκαταστάσεις του στους αστρονόμους. Υποστηρίζεται από 15 χώρες, την Αυστρία, το Βέλγιο, τη Βραζιλία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, τη Δανία, την Ελβετία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ισπανία, την Ιταλία, την Ολλανδία, τη Πορτογαλία, τη Σουηδία, τη Τσεχία και τη Φινλανδία.
Το ESO ακολoυθεί ένα φιλόδοξο πρόγραμμα σχεδίασης, κατασκευής και λειτουργίας ισχυρών επίγειων εγκαταστάσεων αστρονομικής παρατήρησης, παρέχοντας στους αστρονόμους τα τεχνικά μέσα για την πραγματοποίηση σημαντικών επιστημονικών ανακαλύψεων.
Το ESO συμβάλλει επίσης στην προώθηση και τον συντονισμό της συνεργασίας στην αστρονομική έρευνα. Το ESO διαθέτει τρεις εγκαταστάσεις παρατηρήσεων, κορυφαίες σε παγκόσμιο επίπεδο, στη Χιλή, στις περιοχές La Silla, Paranal και Chajnantor.
Στο Paranal βρίσκεται το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο, VLT, το πλέον προηγμένο παγκοσμίως αστρονομικό παρατηρητήριο στο ορατό τμήμα του φάσματος, και δύο τηλεσκόπια επισκοπήσεων: το VISTA το οποίο παρατηρεί στο υπέρυθρο και αποτελεί το μεγαλύτερο επίγειο τηλεσκόπιο επισκοπήσεων και το τηλεσκόπιο επισκοπήσεων VLT το οποίο είναι το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο που έχει σχεδιαστεί για τέτοιες παρατηρήσεις στο οπτικό μέρος του φάσματος.
Το ESO είναι ο Ευρωπαϊκός εταίρος στο επαναστατικό τηλεσκόπιο ALMA, το μεγαλύτερο έργο αστρονομικής παρατήρησης στο κόσμο. Το ESO σχεδιάζει την κατασκευή του διαμέτρου 40 μέτρων European Extremely Large optical/near-infrared Telescope, γνωστού ως E-ELT, το οποίο θα αποτελέσει το “μεγαλύτερο μάτι της ανθρωπότητας προς τον ουρανό”.
Επιμέλεια: Όμιλος Φίλων Αστρονομίας
Πηγή: ESO
ΟΜΙΛΟΣ ΦΙΛΩΝ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ
Αλεξανδρείας 113, περιοχή Μαρτίου, τηλ: 2310 423133
www.ofa.gr
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)